ВІШОЎСКІЯ ТАПОЛІ

Гаворачы пра багацце гісторыі Вішоўскага краю, жартуюць: «Дзе ні станеш, абавязкова трапіш у гістарычнае месца». Але ў большасці выпадкаў падарожжы па знакавых месцах суправаджаюцца словамі: «Тут было… А там некалі стаяла…» Час не шкадуе ні пабудоў, ні мясцін, ні людзей… Але застаюцца маўклівыя сведкі — велізарныя дрэвы.

Знаёмая паведаміла, быццам у нас — у аграгарадку Вішоў — расце міфалагічнае дрэва явар. Памятаеце песню?

Благаславі, маці, вясну сустракаці.
А зялёны явар кудравы.
Вясну сустракаці, зіму замыкаці,
А зялёны явар кудравы.

Дрэвы, пра якія мне нагадалі, ведаюць многія мясцовыя жыхары.

Вішоўскія таполі сапраўды вечныя, бо нават наўздагад ім можна даць 100-150 гадоў.

Старажылы расказваюць, што на тым месцы, дзе яны зараз растуць, быў некалі вялізны парк з рэдкімі дрэвамі, закладзены ў ХІХ стагоддзі мясцовым памешчыкам, стацкім саветнікам Мікалаем Савіцкім, які, акрамя парку, загадаў пасадзіць вялікі пладовы сад і бэзавую алею даўжынёй больш як паўкіламетра.
Адметнасцю пладовага саду былі вялікія плантацыі агрэсту і парэчак, якія захаваліся да другой паловы ХХ стагоддзя.

Па ўспамінах вяскоўцаў, маёнтак Савіцкага быў двухпавярховы, з чырвонай цэглы. Да вайны ў ім знаходзілася МТС, а панскі двор і гаспадарчыя пабудовы былі заняты пад сельскагаспадарчыя машыны.

Падчас Вялікай Айчыннай вайны ў маёнтку размяшчаўся нямецкі гарнізон. Адыходзячы, немцы разбамбілі будынак.

Напрыканцы 50-х гадоў руіны маёнтка разабралі, а з яго цэглы пабудавалі памяшканні бальніцы. Ад пладовага саду, парку і бэзавай алеі нічога не засталося.

На іх месцы зараз стаяць шматпавярховыя дамы і дзіцячы садок. Толькі некалькі серабрыстых таполяў, маўклівых сведак мінулых падзей, як і раней, буяюць зялёнай лістотай.